کلید مینیاتوری چیست؟

اگر به حوزه برق و الکترونیک علاقه مند باشید، حتماً بارها و بارها نام کلید مینیاتوری را شنیده اید. اگر می خواهید بدانید این وسیله چیست و از انواع کلید مینیاتوری به چه منظوری استفاده می شود، ابتدا باید با نحوه عملکرد آن آشنا شوید. این تجهیزات برقی با استفاده از نوعی مکانیسم حرارتی به افزایش بیش از حد جریان الکتریکی واکنش نشان داده و به قطع کردن مدار اقدام می نماید. علاوه بر این نوعی مکانیسم الکترومغناطیسی نیز درون این قطعه در نظر گرفته شده است، تا در زمان به وجود آمدن اتصال کوتاه مدار را قطع کند. به این ترتیب می توان گفت که کار این وسیله، محافظت از مدار در برابر جریان بیش از حد و اتصال کوتاه است.

 انواع کلیدهای مینیاتوری کدامند؟

به طور کلی، کلیدهای مینیاتوری را می توان به چهار دسته بندی زیر تقسیم کرد:

1. کلید مینیاتوری تندکار یا تیپ B :مناسب برای مصاف خانگی و تجهیزات روشنایی
2. کلید مینیاتوری کندکار یا تیپ C : مناسب برای مصارف صنعتی
3. کلید مینیاتوری کندکار با تحمل بالا یا تیپ D : مناسب برای موتورهایی با بار مصرفی بالا
4. کلیدهای مینیاتوری قدرت یا تیپ K :
5. کلید مینیاتوری تندکار حساس یا تیپ Z : مناسب مدارهای حساس

آشنایی با کلید های مینیاتوری نوع B

فیوزهای مینیاتوری نوع B که از آن ها با نام کلید مینیاتوری تیپ B یا تندکار نیز یاد می شود، نوعی قطع کننده مدار مناسب برای مصارف خانگی هستند. در واقع این دسته از تحهیزات چنانچه برای مدتی مشخص، اضافه جریان 3 تا 5 برابری را متحمل شوند، برق را قطع نموده و از آسیب به وسایل خانگی، جلوگیری می نمایند.

آشنایی با کلید های مینیاتوری نوع C

انواع کلید مینیاتوری کندکار یا نوع C بیشتر برای مصارف صنعتی مناسب هستند. این دسته از کلیدهای مینیاتوری که می توانند 5 تا 10 برابر جریان نامی را برای مدتی کوتاه تحمل کنند، به محض طولانی تر شدن مدت مذکور، برای جلوگیری از آسیب به سایر تجهیزات موجود در مدار، اتصال برق را قطع می نمایند. اگر بخواهید بدانید چرا از ویژگی کندکار در این نوع کلیدهای مینیاتوری استفاده شده است، باید به شما بگوییم که این تجهیزات برای مدارهایی مناسب است که برخی از تجهیزات آن در زمان شروع به کار، جریان بیشتری می کشند.

آشنایی با کلید های مینیاتوری نوع D

فیوز مینیاتوری D تایپ، تقریباً عملکردی مشابه نوع C را دارد. تفاوت این نوع با نوع قبلی، در مدت زمان تحمل اضافه بار است. در واقع این نوع از انواع کلید مینیاتوری، به دلیل تحمل جریان بالا برای مدت بیشتر در دستگاه های خاص مانند تجهیزات تصویربرداری پزشکی مانند دستگاه های X-ray مورد استفاده قرار می گیرد.

آشنایی با کلید های مینیاتوری نوع K

فیوز مینیاتوری نوع K با هدف محافظت از مدارات برق قدرت و ترانسفورماتورها طراحی شده است و به همین دلیل به آن کلید مینیاتوری قدرت نیز گفته می شود. این دسته از کلیدهای مینیاتوری حساسیت بسیار بالایی به افزایش بار جریان الکتریکی دارند و به محض بالا رفتن جریان در مدتی کوتاه، مدار را قطع می کنند. این دسته از کلیدها در مورد اتصال کوتاه نیز عملکردی ما بین کلیدهای نوع C و D را از خود به نمایش می گذارند.

آشنایی با کلید های مینیاتوری نوع Z

از این نوع فیوز مینیاتوری با نام کلید مینیاتوری حساس ، تندکار و یا زود قطع نیز یاد می شود. مهمترین ویژگی این دسته از محصولات، سرعت عمل قابل توجه و بسیار بالای آن ها است، که همین ویژگی، کلیدهای نوع Z را به گزینه ای مناسب برای مدارات الکترونیکی تبدیل کرده است. در واقع این سرعت بالا از آسیب به تجهیزات حساس الکتریکی ناشی از افزایش جریان جلوگیری می کند.

تفاوت انواع فیوز مینیاتوری در چیست؟

به طوری کلی از 5 ویژگی زیر برای شناخت انواع فیوز یا کلید مینیاتوری استفاده می شود:

• جریان اسمی
• نوع منحنی قطع (همان چیزی که در بخش قبل به آن اشاره شد)
• قدرت قطع کلید مینیاتوری
• ولتاژ فیوز مینیاتوری
• کلاس حراتی فیوز مینیاتوری

جریان اسمی یا جریان نامی چیست؟

جریان نامی یا جریان اسمی، حداکثر جریانی است که فیوز مینیاتوری پیش از قطع برق توانایی تحمل آن را خواهد داشت. این به آن معناست که چنانچه جریان گذرنده از مدار بیش از حد مذکور باشد، کلید به قطع مدار اقدام خواهد کرد. البته باید خاطر نشان کرد که در کنار این مقدار، مقدار دیگری تحت عنوان جریان لحظه ای نیز در ویژگی های هر نوع مینیاتوری برق قید خواهد شد که نشان دهنده حداکثر جریان لحظه ای قابل تحمل، تا مدت حداکثر یک ثانیه است.

جریان لحظه ای فیوز مینیاتوری

این میزان که در بخش جلوی کلید مینیاتوری و در یک کادر مستطیل شکل درج می شود، به طور معمول 2 تا 3 برابر میزانی است که به عنوان جریان نامی برای محصول در نظر گرفته می شود.

نوع منحنی قطع

همانطور که در ابتدای این مطلب گفته شد، مهمترین ویژگی انواع فیوز مینیاتوری برق، نحوه عملکرد آن ها در زمان افزایش جریان و یا ایجاد اتصال کوتاه است. انواع کلید مینیاتوری برق از این نظر به 5 دسته زیر تقسیم می شوند:

• B
• C
• D
• K
• Z

تفاوت این نوع قطع کننده های قطع برق در مدت زمان و میزان تحمل اضافه بار پیش از قطع برق و از کار انداختن مدار است.

قدرت قطع کلید مینیاتوری

یکی دیگر از ویژگی هایی که می تواند در تصمیم گیری در زمان خرید انواع فیوز مینیاتوری تاثیرگذار باشد، قدرت قطع زیر باز کلید مینیاتوری است. در واقع این میزان بیانگر توان تحمل جریان در مدارکوتاه پیش از آسیب به کلید است. عملکرد صحیح کلید، باید به گونه ای باشد که پیش از آسیب دیدن و به سرعت مدار را قطع نماید. توجه به این ویژگی در زمان طراحی مدار می تواند از آسیب به سایر تجهیزات و یا خود کلیدها جلوگیری نماید.

ولتاژ فیوز مینیاتوری

ولتاژ فیوز مینیاتوری برق که از آن با نام ولتاژ کاری نیز یاد می شود، بیانگر میزان اختلاف پتانسیل الکتریکی است که کلید می تواند در آن بازه به درستی کار کند. این مورد یکی دیگر از فاکتورهایی است که در زمان خرید کلید مینیاتوری باید به آن توجه ویژه ای داشته باشید.

کلاس حرارتی کلید مینیاتوری

یکی دیگر از ویژگی های این دسته از کالاها، کلاس حرارتی آن ها است. کلاس حرارتی نوعی استاندارد برای اندازه گیری میزان مقاومت کلید در برابر حرارت بیش از حد ناشی از شوک الکتریکی است. این ویژگی در کالاهای استاندارد در یکی از سه دسته زیر جای می گیرد:

• کلاس 1 : بدون حد
• کلاس 2 : تا سقف 160000 A²S
• کلاس 3 : تا سقف A²S 55000

نتیجه گیری : باید به فاکتورهای مذکور در زمان خرید کلید مینیاتوری توجه کرد

اگر قصد خرید فیوز مینیاتوری را دارید، باید بدانید که این دسته از محصولات با توانایی های مختلف و برای مصارف مختلفی طراحی شده اند، ولی همه آن ها از یک قائده کلی پیروی می کنند. انواع این کلیدها ساخته شده اند، تا از مدارها در برابر جریان بیش از حد و همچنین در شرایط اتصال کوتاه، محافظت کنند.

مطلبی که به عنوان یک راهنمای خرید و در مورد انواع کلید مینیاتوری مطالعه نمودید، به طور اختصاصی و توسط نویسندگان ایران کلید نوشته شده است. استفاده از این مطلب تنها با ذکر نام ما مجاز است.