چند سالی است که فناوری هوشمند سازی ساختمان در ایران ورود کرده و تجهیزات آن ازجمله انواع کلید برق لمسی هوشمند، توانسته اند جایگاه مناسبی در بازار لوازم برقی ساختمان به دست آورند. بااینکه هنوز هم از این وسایل به‌عنوان لوازم لوکس و امکانات لاکچری ساختمان، یاد میشود، اما در آیندهای نه‌چندان دور، با آشنایی مردم با کارایی آن ها و لزوم کاهش و بهینهسازی مصرف انرژی، قطعاً خریداران کلید لمسی هوشمند افزایش پیدا خواهد کرد.
پریز برق های لمسی در ابتدای ساخت، تنوع چندانی نداشته و تنها شیوه کارکرد آن ها با پریز های سنتی تفاوت داشت. اما با گسترش هوشمند سازی ساختمان ها و استقبال از فناوری های خانه هوشمند، تجهیزات آن نیز متنوعتر شد و تولیدکنندگان خارجی و حتی ایرانی، انواع کلید برق لمسی با امکانات مختلف و ویژگی های منحصربهفرد را تولید و روانه بازار کردند.
بد نیست قبل از بررسی انواع کلید برق لمسی و هوشمند ساختمان، با این نوع پریز و علل برتری آن نسبت به پریزهای معمولی بیشتر آشنا شویم.
آنچه باید از کلید برق لمسی هوشمند ساختمان بدانید
پریزهای لمسی یا هوشمند کارکردی دقیقه مشابه کلید برق معمولی داشته و برای روشن و خاموش کردن تجهیزات روشنایی و برقی مورداستفاده قرار میگیرد. شاید ازنظر اغلب افراد زیبایی و مدرن بودن، مهم‌ترین ویژگی این نوع از تجهیزات ساختمانی هست و میتواند تنها دلیل انتخاب و خرید کلید لمسی باشد؛ اما لوکس بودن تنها مزیت کلید برق لمسی نیست و در ادامه بیشتر از علل برتری این نوع کلید سخن خواهیم گفت.
چرا کلید برق دارای صفحه لمسی بهتر از کلید برق معمولی است؟
در درجه اول، تکنولوژی ساخت کلید لمسی و هوشمند به‌گونه ای است که در آن از قطعات مکانیکی استفاده نشده است. این امر سبب میشود که عمر بیشتری نسبت به کلید برق سنتی داشته باشند. همچنین انواع کلید لمسی در نوع 3 پل و 4 پل وجود دارد که سبب کاهش تعداد کلیدها در ساختمان میشود. این مسئله علاوه بر زیبایی دیوارها، هزینه خرید کلید برق را نیز کمتر میکند.
از طرفی دیگر پریز برق لمسی را میتوان از طریق اتصال به شبکه اینترنت و یا امواج رادیویی کنترل کرد. امر علاوه بر لذت زندگی دیجیتال، کاهش مصرف انرژی و هزینه های ساختمان را نیز در پی دارد؛ چراکه خروج ساکنین از اتاق یا ساختمان را حسگرها تشخیص داد و به‌طور خودکار چراغ ها خاموش میشوند.
همچنین در نسل جدید کلید برق لمسی و هوشمند ساختمان، قابلیت کنترل با APP نیز تعبیه شده است.
انواع کلید برق لمسی و هوشمند ساختمان ازنظر تکنولوژی ساخت
همان‌طور که در ابتدا اشاره شد، در بازار کنونی طیف گستردهای از انواع کلید برق لمسی ساختمان با برندهای مختلف موجود هست که در پروژه های مختلف برحسب سلیقه، کاربرد و یا قیمت مورداستفاده قرار میگیرند. در یک دستهبندی میتوان پریز لمسی و هوشمند را ازنظر تکنولوژی ساخت موردبررسی قرار داد. از این نظر هم انواع فناوری های مورداستفاده قرار میگیرد اما مهم‌ترین و رایجترین آن ها عبارت‌اند از:
- صفحه لمسی خازنی
- صفحه لمسی مقاومتی
- صفحه لمسی پیزوالکترونیک
کلید برق لمسی با صفحه کلید لمسی خازنی
صفحه کلید این نوع از کلید، تنها نیازمند یک الکترود هست تا کار کند که در پشت آن جسم غیر رسانایی نظیر شیشه، چوب و یا پلاستیک قرار گرفته است. پیشتر از تکنولوژی صفحه کلید خازنی در گوشی های لمسی اولیه استفاده میشد؛ طوری که کاربر با اندک فشاری روی صفحه حرکت مایع ژله مانندی را مشاهده میکرد.
عملکرد این نوع صفحه کلید لمسی متأثر از تغییرات خازن است. با هر بار لمس صفحه توسط انسان،ظرفیت خازن افزایش یافته و کلید شارژ یا دشارژ این نوسانات را دریافت مینماید.
کلید برق با صفحه کلید لمسی مقاومتی
نوع دیگری از صفحه کلید لمسی، صفحه لمسی مقاومتی هست که در ساختار آن از دو الکترود استفاده شده است. این دو الکترود در تماس با یکدیگر بوده و این سبب کاهش مقاومت در بین دو قطعه فلز میشود. این تغییر مقاومت، در نهایت باعث عملکرد کلید لمسی میگردد.
هرچند استفاده از کلید لمسی با صفحه کلید خازنی مرسومتر است اما هنوز هم در برخی از مکان ها از این نوع صفحه کلید استفاده میشود.
کلید برق با صفحه کلید لمسی پیزو الکترونیک
نوع دیگری از صفحه کلید، پیزوالکترونیک هست. عملکرد این نوع از کلید لمسی حساس به سرامیکه ای پیزوالکترونیکی است که اغلب پشت سطح صافی قرار گرفته اند. رابط های مجازی این نوع کلید از جنسی میتواند باشند. این قابلیت سبب میشود که بتوانند برخلاف صفحه کلیدهای مقاومتی یا خازنی نقش محرک را نیز بازی کنند.
انواع کلید برق هوشمند ازنظر کاربرد
در یک گروهبندی کلی، کلیدهای لمسی را میتوان به دو دسته زیر تقسیم کرد:
کلید برق لمسی با رله های خروجی داخلی
این نوع از کلید برق لمسی و هوشمند را میتوان در سیم کشی های قدیمی به جای کلید برق های معمولی استفاده کرد.
کلید برق لمسی با رله های خروجی جدا
در این نوع کلید، فرمان توسط کلید فتوا به‌وسیله راههای ارتباطی صادر و رلههای مخصوص که در تابلوهای مرکزی قرار گرفته اند، اجرا میشود.
در ادامه 4 نوع از کلید برق لمسی و هوشمند ساختمان بررسی میشوند که در اصل جز یکی از دو گروه بالا هستند.
- کلید لمسی ساده
- کلید لمسی با گیرنده WIFI، ZIGHEE و Z WAVE
- کلید لمسی با گیرنده رادیویی RF
- کلید لمسی با ورودی کابل (شبکه، KNX و RS854 و …)
کلید برق لمسی ساده
کارایی این نوع از پریزهای لمسی دقیقه مثل کلیدهای برق سنتی بوده و فقط از لمس جهت خاموش و روشن کردن استفاده میشود. این نوع از کلیدها در انواع مختلف 1پل، 2 پل، 3 پل و 4 پل موجود هست که میتوانند سبب کاهش تعداد پریزها نیز شوند.
کلید برق لمسی با گیرنده رادیویی RF
یکی از پرطرفدارترین انواع کلید برق لمسی هوشمند ساختمان، این نوع کلید هست که به دلیل رله سر خود بودن، میتوانند به‌آسانی جایگزین پریزهای سیم کشی سنتی شوند. همچنین به علت تجهیز به گیرنده رادیویی، امکان کنترل با ریموت و در برخی مارکها کنترل با موبایل را فراهم میآورند.
کلید برق هوشمند لمسی با گیرنده WIFI، ZIGHEE و Z WAVE
این نوع از کلیدهای برق لمسی ساختمان نیز مانند نوع قبلی از دسته رله سرخود هستند و فقط برای ارتباط از امواج وایرلس (بیسیم) مانند وای فای بهره میبرند. همچنین امکان کنترل پریزها با گوشی هوشمند هم در این نوع از کلیدها وجود دارد. ازآنجایی‌که ارتباط بین کلیدها و تاچ پنل مرکزی از طریق امواج هست، بدون نیاز به تعویض سیم کشی میتوان آنها را جایگزین پریزهای برق معمولی کرد.
کلید برق لمسی با ورودی کابل (شبکه، KNX و RS854 و …)
این نوع از کلیدها برخلاف دستههای قبلی از نوع رلههای خروجی جدا بوده و ارتباط بین کلیدها و تاچ پنل مرکزی از طریق سیم هست. بااینکه امنیت و سرعت اجرای فرمان‌ها در این نوع کلیدها بیشتر و بهتر است، اما نمیتوان آنها را جایگزین کلید برق سنتی کرد. همچنین در ابتدا باید جای کلیدها مشخص باشد چراکه پس از پایان کار امکان سیم کشی مجدد و جابجایی کلید وجود ندارد.
نتیجه گیری
در این مطلب در ابتدا با کلید برق لمسی و هوشمند ساختمان آشنا شده و سپس انواع آن را از لحاظ تکنولوژی و کارایی موردبررسی قرار دادیم. اینکه کدام یک از انواع کلید برق لمسی در کجا بهتر است به عوامل مختلفی نظیر قیمت، کیفیت، کارایی، ظاهر و سیم کشی ساختمان بستگی دارد و بر اساس این فاکتورها است که میتوان بهترین نوع کلید برق لمسی را انتخاب و خرید کرد. چنانچه قصد خرید هر یک از انواع کلیدهای هوشمند و لمسی برق را دارید، می توانید به ما در ایران کلید مراجعه نمایید.
